Stella Thomassen is al 33 jaar een verbindende kracht op de afdeling Biochemie en een vertrouwd, inspirerend gezicht voor velen. Reden genoeg om haar de 2021 CARIM Commitment Award toe te kennen. “Maar ik wil mijn carrière niet eindigen in het lab”, zegt ze vastberaden. Ook al heeft ze het meest originele lab van Maastricht.
“Heb jij Albert Einstein voor mij?”, kun je in het lab van Stella Thomassen soms horen. De pipetten dragen allemaal een bekende naam uit de wetenschap. De trombinoscopen staan gedrieën naast elkaar met de namen ‘Earth’, ‘Wind’ en ‘Fire’. De twee spectrofotometers zijn het echtpaar Frans en Sissy. Hoog langs de muur van de hele ruimte is een grote plank bevestigd, met daarop honderden verschillende lege bierflesjes. “We hebben ze allemaal geproefd”, zegt Stella met gepaste trots, “na vijf uur. Soms komen mensen met lege flesjes aan omdat ze denken dat we die verzamelen, maar zo werkt het niet.”
In een hoek van de plank staan lege wijnflessen met daarop de naam en datum van een promovendus. “Als een promovendus een publicatie had, moest dat gevierd worden en één fles daarvan bewaren we hier. Ik vind dat belangrijk: work hard, play hard. Zo’n promotietraject is al serieus en stressvol genoeg.” Ook de bitterballen die ze op het lab bakte in de afzuigkast zijn befaamd, ‘en ik maak de beste Bicky burgers van de wereld’. In dankwoorden van proefschriften wordt ze steevast bedankt voor de leuke feestjes op de afdeling, ‘terwijl ik ook heel hard werk!’. Maar gevraagd naar waar ze het meest trots op is, zegt ze toch: “Ik denk dat ik veel mensen voor de wetenschap heb behouden, door een fijne sfeer te creëren. Je moet er zelf iets van maken.”
Grote verrassing
Dat haar inzet in 2021 werd beloond met de CARIM Commitment Award was een grote verrassing voor haar. Om als ‘ondersteunend medewerker’ zo in het zonnetje gezet te worden, dat maakte ze nog niet vaak mee. Sterker nog, een paar jaar eerder vertelde in een kersttoespraak aan haar collega’s over het moment dat een hoogleraar voor wie ze decennia hard had gewerkt, haar vergat te noemen in zijn dankwoord tijdens zijn afscheidsspeech. “Ik wilde even ontslag nemen.” Nadat het bijgelegd was, greep ze de ervaring aan om te investeren in haar eigen ontwikkeling, waardoor ze er nu op terugblikt als ‘een mooi cadeau’.
Zo is ze sinds zeven jaar ook mentor van bachelorstudenten van het eerste tot het derde jaar van hun studie. “Dat vind ik superleuk om te doen: ze zien groeien qua professionele en persoonlijke ontwikkeling. Ik ben echt meer een mensen mens geworden en misschien dat ik daar nog wel meer mee zou willen in de toekomst: mentoring, of PhD coaching.” Ook heeft ze in november 2020 haar BKO (Basiskwalificatie Onderwijs) gehaald.
Promoveren
Want werken op het lab, dat kent ze inmiddels wel. “Ik zit al jaren aan mijn salarisplafond. Tilman (Hacking, red.) stimuleert me om te gaan promoveren, omdat ik de afgelopen vijf jaar met zelfstandig onderzoek naar mechanismen van natuurlijke antistolling inmiddels drie eerste auteurschap-artikelen heb gepubliceerd, en hopelijk heb ik met een PhD-titel achter mijn naam meer groeimogelijkheden. Maar ik hoop dat ik er de energie voor heb.”
Die beperkte energie heeft een reden. In december 2020 bleek dat Stella een zeer agressieve vorm van borstkanker had. Ze was er gelukkig op tijd bij en heeft het complete behandeltraject in september 2022 achter de rug en werkt ten tijde van het interview 50%. “Ik voel me nog lang niet zo fit als voorheen en heb verminderde focus. Mijn kapsel is ook nog wennen. Ik had altijd heel lang haar. Mijn vader zei vroeger altijd: ‘Als je iets uitspookt, knip ik je haar eraf,’ dus het verliezen van mijn haar door de chemo was vreselijk .” Stella heeft veel dingen geleerd het afgelopen jaar en zo hoopt ze ooit nog een TED-talk te houden over haar ervaring met kanker. “Met de titel ‘Finding the gold in the darkest hours of your life’.”
Aandacht voor ambities
Vroeger was zo’n presentatie ondenkbaar voor haar: de angst om in het openbaar te spreken. Ook dat overwon ze door lid te worden van Toastmasters en PechaKucha. Zodoende kon ze haar memorabele kersttoespraak houden. Met haar armen gestrekt in de lucht kwam ze de zaal in gelopen. Het nummer ‘Life will never be the same’ schalde uit de speakers en iedereen nam haar ‘victorie-houding’ over. “Bizar dat ik pas daarna, met mijn ziekte, daadwerkelijk ervoer dat het leven nooit meer hetzelfde zal zijn.”
De belangrijkste boodschap in haar OBP speech: blijf je ontwikkelen! Essentieel daarbij is het periodieke functioneringsgesprek met leidinggevenden. “Dan kun je je wensen kenbaar maken. Niet elke ondersteunend medewerker heeft ambities om door te groeien, maar zij die het wel hebben, moeten daar ook zelf aandacht voor vragen.” Dat ze zelf van ver is gekomen wat dat betreft, blijkt wel uit het feit dat haar moeder op Stella’s 21e een stageplek regelde voor haar dochter bij het Biochemie-lab van de Rijksuniversiteit Limburg. “Ik zat in Turnhout op de hogeschool en moest een stage regelen. Mijn moeder vreesde dat ik ‘helemaal’ naar Antwerpen zou vertrekken en stapte dus op de fiets naar Maastricht om dit te regelen. Het was helemaal niet evident om als Belgische in Nederland stage te doen in die tijd. Zo ben ik, door de aangename sfeer en mensen, blijven plakken.”
Anticonceptiepil
Ze heeft veel mooie herinneringen aan al de onderzoeken waarbij ze betrokken was, voornamelijk de studies naar de tromboserisico’s voor vrouwen die een derde-generatie-anticonceptiepil slikken. Voor de validatie van een eigen opgezette test voor het meten van de erfelijke Factor V Leiden mutatie, werden veel collega’s van het lab geprikt om bloed te geven, dus Stella en de vriendin van een promovendus ook. Uiteindelijk bleek dat hun beider verhoogde risico op trombose niet werd veroorzaakt door deze mutatie in factor 5, maar dat ze beiden een derde-generatie-pil slikten. “Organon had natuurlijk kritiek op onze bevindingen, dus dat was best even spannend. Maar door samenwerking met het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam konden we met een gerandomiseerde cross over studie, bewijzen dat die pil wel degelijk de oorzaak was. Als je daarnaast factor-5-Leiden hebt, is je kans op trombose nóg verder verhoogd, met alle risico’s van dien. Iedereen denkt bij trombose aan oude mensen, maar dat is niet de enige risicogroep.”
Hier komt de trombose-lobbyist in Stella naar boven. Sinds 2014 is 13 oktober uitgeroepen tot Wereld Trombose Dag, en dan gaat Stella met haar collega’s die dag de boer op, in het ziekenhuis of in de stad, om het brede publiek bekender te maken met dit belangrijke ziektebeeld en de risico’s. “Eindelijk een dag voor onze zaak, dacht ik toen ik dat hoorde. Yes!!”
Een Biochemie-lab zonder Stella is eigenlijk moeilijk voor te stellen en zal in ieder geval een stukje stiller zijn. Maar met de aanstaande verhuizing ervan naar een andere verdieping zou het toch zomaar kunnen, denkt ze zelf. “Ik heb altijd gezegd: als mijn lab weggaat, ga ik ook weg. Maar eerst houd ik een Bickyburger-fuif als alles hier leeg is. Al kun je dat misschien beter niet opschrijven…”