Skip to main content

Hij zou er een boek over kunnen schrijven, het bouwtraject van Wijerode van 2003 tot nu. “Op den duur werd ik een beetje murw van alle tegenslagen en oponthoud.” Maar als hij vertelt over wat er allemaal verbetert voor de patiënten, straalt hij van trots. Van de mooie éénpersoonskamers tot de draadloze techniek. “Ik ben blij met de warmte die dit kwalitatief hoogwaardige gebouw uitstraalt en met het wonder dat we dit in deze tijd mochten bouwen,” vertelt Noud Engelen, directeur van Mondriaan Ouderen.

Wijerode is één nieuw GGZ-centrum voor ouderen en brengt de diverse klinische afdelingen voor ouderenpsychiatrie, zowel uit Heerlen als Maastricht, onder één dak. Dit  samen met de deeltijdbehandeling,  de therapieruimtes  en de spreek- en behandelkamers van de ambulante en poliklinische behandeling. Dat is volgens Noud Engelen het allergrootste voordeel van dit nieuwe gebouw. “Tot nu toe moesten patiënten soms een eind  lopen om van hun afdeling naar de therapieruimte te komen. In Wijerode vinden patiënten en hulpverleners elkaar moeiteloos en dat versterkt niet alleen het leefklimaat van de ouderen, maar ook onze behandeling en zorg.”

Aandachtspunt

Het hele gebouw is met oog op de oudere patiënt ontworpen en ingericht. “We hebben rekening gehouden met de fysieke kwetsbaarheid van oudere psychiatriepatiënten. Ee hebben geprobeerd zoveel mogelijk functies in het gebouw te zetten, van een kapper tot een stiltecentrum maar ook een internetcafé, zodat mensen die gedwongen opgenomen zijn, toch een aantal voorzieningen binnen handbereik hebben.” Een lastig punt is volgens de directeur de (on)overzichtelijkheid van het gebouw en daarmee de interne bewegwijzering. Wijerode was ongeveer het laatste bouwproject dat een vergunning kreeg van het landelijke College Bouw, voordat dit werd opgeheven. “Die instantie wilde per se niet dat we een grootschalig gebouw neerzetten. Liever een patiënt in zijn rolstoel door de sneeuw laten gaan dan één groot gebouw met alle voorzieningen. Zodoende is deze oplossing gekozen: een groot gebouw dat er kleinschalig uitziet. Geen lange rechte gangen meer, maar verspringende gangen met sfeervolle hoekjes. Dat maakt de overzichtelijkheid en oriëntatie voor ouderen echter een stuk moeilijker en dat heeft dus onze speciale aandacht.”

Hobbels

Het College Bouw was maar één van de vele hobbels op de weg naar Wijerode zoals het er nu staat. Van de kredietcrisis, problematische hypotheekaanvragen, gedoe met de gemeentelijke vergunningen tot wisselende Mondriaan-besturen van wie het telkens de vraag was of ze de bouw zouden steunen. “Op een gegeven moment heb ik mijzelf in het proces meer naar de achtergrond geplaatst  en is Theo Bakker als interne projectmanager de belangrijkste persoon in dit proces binnen Mondriaan Ouderen geworden. Pas in het laatste jaar kreeg ik het oude  enthousiasme weer helemaal terug  en liep ik geregeld in mijn pauze even langs.”  Zijn belangrijkste rol was het scheppen van de noodzakelijke  voorwaarden . “Je moet een gezonde organisatie hebben om dit te kunnen bouwen, dat is mijn belangrijkste aandeel geweest. En je moet weten wanneer je als directeur een standpunt moet hebben en wanneer je even terug moet stappen.”

Ziekenhuis

Over één onderwerp heeft hij een duidelijke mening, iets tegen de tijdgeest in wellicht. “Bijna niemand durft tegenwoordig nog te zeggen dat het belangrijk is om een psychiatrisch ziekenhuis als dit te hebben. Bedden afbouwen is de norm; thuis behandelen. Maar ik heb 25 jaar ambulant gewerkt met deze doelgroep en ik weet dat er grenzen zijn. Als de thuissituatie onhoudbaar is, is een goede klinische opname een noodzaak en een zegen.” Daarbij is een tijdelijke opname altijd het streven,variërend van zes weken tot vier à vijf maanden. “Hoewel voor zo’n veertig van onze patiënten Mondriaan mogelijk een permanente verblijfplaats is,  zijn we aan de basis een ziekenhuis en geen verpleeghuis.”