“Oooogh, een hondje!!” riep mijn achtjarige dochter verrukt uit. Het was de zoveelste die we deze korte wandeling tegenkwamen, maar dat temperde haar enthousiasme geenszins. Iedere viervoeter, ongeacht formaat, kleur of ras, wordt op dezelfde toonhoogte en als ‘hondJE’ begroet. Een toon die zowel het verlangen naar een eigen exemplaar uitdrukt als het verdriet omdat dat niet gaat gebeuren, tot ze op zichzelf woont in ieder geval. Vader is allergisch en moeder vindt dat ze al genoeg ballen in de lucht heeft te houden.
Dit keer was het ook echt een hondJE. Klein en fijn, wit met bruine vlekken en een staart die ooit was “gecoupeerd” maar desalniettemin vrolijk kwispelde. “Het is een traumahond”, zei de eigenaresse ongevraagd. Een traumahond? “Ja, hij komt uit Spanje, waar hij z’n eerste levensjaren op straat heeft doorgebracht. Dat tekent voor de rest van het leven”. Als een open, vriendelijke houding naar elke vreemde op je pad het belangrijkste effect is van een trauma, kom je er nog niet slecht vanaf, dacht ik.
De term traumahond bleef de dagen erna in mijn hoofd rondzingen. Waarom gebruiken we die eigenlijk niet ook bij mensen? “Hij is een traumamens. Iets te veel meegemaakt in zijn leven. Hij doet wel heel vriendelijk en hij kwispelt met zijn oren, maar vanbinnen huilt hij…”
Al die mensen die in hun jeugd iets hebben meegemaakt dat een kras op hun ziel heeft achtergelaten. Die zijn gepest door klasgenootjes. Bij wie de ouders iets onhandigs hebben gedaan, zonder enige intentie tot beschadiging, maar waarvan je de rest van je leven de vruchten plukt? Mensen bij wie het ‘harder regent dan ze hebben kunnen’, vrij naar Blof. En dan hebben we het nog niet eens over de mensen met heftigere trauma’s, als misbruik of mishandeling. Op de een of andere manier zijn we allemaal traumamensen, denk ik nu.
“Ieder huis heeft iets”, zei mijn Syrische vriendin laatst, terwijl we langs een flat liepen die door een graafmachine tegen de vlakte werd gewerkt. Ineens besefte ik dat het er in haar thuisland ongeveer hetzelfde uitgezien moet hebben, soms. Terwijl jongemannen het spektakel in Geleen stonden te filmen met hun mobieltje, dacht zij inderdaad aan Syrië. Over trauma’s gesproken.